31 maja 2021

8 zasad webwritingu

Spis treści

Spis treści

Istnieje kilka prostych zasad, o których trzeba pamiętać przy tworzeniu tekstów publikowanych w internecie. Styl i kwestie językowe są ważne, lecz najważniejszy jest czytelnik i na nim musi się skupić uwaga każdego autora.

Poznanie czytelnika

Jeśli autor chce, by jego teksty chętnie czytano, najpierw musi się dowiedzieć, kim mają być jego czytelnicy. Należy przy tym skupić się na określeniu wieku, płci, wykształcenia, wyuczonego zawodu i wykonywanej pracy. Pomocne będzie też ustalenie, jakie role społeczne pełni grupa docelowa (np. matka, ojciec itp.) i jaki styl życia u niej dominuje. Należy dostosować komunikat do odbiorcy. Przydatne jest wcielenie się w czytelnika i „myślenie jak on”. Jeśli na przykład piszemy artykuł o wyborze materiału do wyłożenia podłóg, warto wypisać pytania, jakie zadaje sobie osoba, która przed takim wyborem stoi. Wykładzina czy panele? Jakie są ich wady, a jakie zalety? Jaka cena? Czy montaż będzie prosty, ile będzie kosztował?

Konkrety

Ważne jest, by unikać metaforycznych, niejasnych tytułów, które mogą być odczytane w różny sposób w zależności od interpretacji. Można postawić na pewną kreatywność, jednak należy pamiętać, by przekaz był oczywisty i nie budził wątpliwości. Konkretyzowanie pozwoli czytelnikowi łatwiej odszukać tekst. Jeśli użytkownik ma problem np. z wilgocią, a w tytule figuruje fraza „jak poradzić sobie z wilgocią”, czytelnik będzie zaciekawiony i kliknie w link. Żyjemy w świecie, gdzie mnogość informacji przytłacza każdego z nas, zatem wszystko powinno być jasne i zrozumiałe, a wyszukiwanie rozwiązań nie powinno zajmować dużo czasu. Jeśli mamy problem, potrzebujemy prostej i wyraźnej odpowiedzi, bo mamy mnóstwo innych rzeczy do zrobienia.

Unikanie języka urzędowego

Oficjalna polszczyzna jest dobra w kontaktach z urzędami. Zrezygnujmy z trudnych zwrotów, by nie komplikować tekstów. Warto ograniczyć budowanie zdań wielokrotnie złożonych rodem z ustawy. Lepiej jest skupić się na tworzeniu zdań, w których zwracamy się do czytelnika per „ty”, np. (Ty) możesz, (Ty) wykonaj, (Ty) chcesz [coś zrobić] itd. Strona bierna kojarzy nam się ze skomplikowanymi pismami z urzędu.

Właściwą drogą nie jest również traktowanie czytelników jak przedszkolaków i tworzenie zbyt wielu zdań prostych. Tekst nie będzie wtedy płynny i lekki, a nieustające pauzy bardziej uprzykrzą życie, niż pomogą. Najpewniej odbiorcy pomyślą, że artykuł napisał ktoś nieprofesjonalny lub że nie traktujemy ich poważnie i z należytym szacunkiem.

Dostosowany żargon

Niektóre tematy wymagają użycia słów, które dla niespecjalistów mogą brzmieć obco i jest to, rzecz jasna, zrozumiałe. W związku z tym autorzy powinni zadbać o ich krótkie wyjaśnienie. Trzeba unikać przy tym stosowania języka określonych grup i profesji. Jeśli temat jest związany np. z dietetyką, język i informacje powinny być dostosowane do tego, czego potrzebuje odbiorca (każdy autor/wydawca/twórca powinien znać swojego czytelnika!), czyli kalorie, potrawy, restrykcje itp. bez wchodzenia w szczegółowe działanie witamin lub aminokwasów.

Akapity i wypunktowania

Czytanie podręczników akademickich, gdzie jedyne, co widzimy, to ściana tekstu, potrafi być męczące, prawda? Twórca za wszelką cenę powinien unikać tego w swoich artykułach, starając się dzielić swoje publikacje na akapity i stosując wypunktowania. Nie należy jednak robić tego bezmyślnie i nadmiernie, bo może to, podobnie jak w przypadku stosowania zdań prostych, przysporzyć więcej problemów niż korzyści.

Obrazy, filmy, multimedia

Kiedy czytelnik ma do czynienia z tzw. ścianą tekstu, trudniej jest mu się skupić przez dłuższą chwilę na omawianym temacie. Odskocznią od czarno-białych kolorów są wszelkiej maści zdjęcia i filmy. Tekst powinien być wzbogacony o fotografie, które muszą się odnosić do publikacji. Użytkownik, widząc inne barwy, zatrzyma się i odpocznie. Poza tym obraz, wizualizacje pomysłów i aranżacji mogą pobudzić wyobraźnię i zainspirować odbiorcę, co może zmotywować go do przeczytania artykułu do końca.

Poprawność językowa

Błędy językowe potrafią być solą w oku, a popełnianie ich świadczy o niekompetencji piszącego. Jeśli chcemy uzyskać pewność co do używanych słów, stosowania przecinków itd. – należy korzystać ze słowników! Obowiązkowe jest unikanie powtórzeń w tekstach i używanie słownika wyrazów bliskoznacznych. Frazy z wielokrotnie powtarzającymi się wyrazami są nienaturalne. Często odbiegają od tego, jak faktycznie mówimy i czytanie takiego artykułu jest najzwyczajniej w świecie niekomfortowe i nudne.

Tekst ma być dla czytelnika, a nie dla autora

Publikacje mają być kierowane do konkretnych odbiorców z jasno określonymi potrzebami. Każdy powinien tworzyć swoje prace tak, by uwzględniały przede wszystkim wymagania czytelników, a nie jego własne. To, co autorowi wydaje się logiczne i racjonalne, nie zawsze będzie identycznie odbierane przez adresata tekstu, stąd należy unikać skrótów myślowych, dokładnie wyjaśniać stosowane pojęcia i dbać o to, by poszczególne elementy tekstu były powiązane ze sobą i logicznie uszeregowane.